“Mãi mãi tuổi 20 hay là “chuyện đời” bi tráng của chàng trai giỏi văn nhất miền Bắc một thời…?” Đây chính là lời tựa của nhà thơ Đặng Vương Hưng dành cho cuốn sách kể về một người thanh niên. Đó là người đã đoạt giải Nhất cuộc thi học sinh giỏi Văn lớp 10 toàn miền Bắc năm 1969 - 1970, là một sinh viên xuất sắc, nhập ngũ cuối năm 1971, và cũng là người hy sinh tại chiến trường Quảng Trị năm 1972, khi chưa đầy 10 tháng tuổi quân và 20 tuổi đời…Người ấy là Nguyễn Văn Thạc.
Không chỉ để lại những cống hiến hết mình thầm lặng, khi nằm xuống, anh còn cho ta hàng trăm lá thư, cùng cuốn nhật ký dày 240 trang chép tay mang tên “Chuyện đời”, sau được NXB Thanh Niên tổng hợp, in và phát hành dưới cái tên: “Mãi mãi tuổi 20”. Trong cuốn sách nhỏ xinh khổ 13 x 19 cm chứa đựng những hình ảnh biết bao đẹp đẽ mà vẫn giản dị và cao cả, mang sức truyền cảm sâu xa đến tâm hồn mỗi người; như những lời tâm sự thân mật, lời nhắn nhủ và cả thức tỉnh.
Bước đầu vào con đường Cách mạng đầy tự hào nhưng cũng không kém gian khổ, “tuổi 20” - đối với anh, như một trang sách mở từng cánh cửa chạm vào cuộc đời thực tế. Mỗi chặng đường hành quân, mỗi lần dừng chân nghỉ đều đưa anh đến cuộc sống cách mạng đầy hy sinh, gian khổ, thử thách, thiếu thốn đủ đường nhưng cũng rất đỗi tự hào khi thấy mình sống có trách nhiệm hơn, cho chính bản thân mình, cho quê hương và cho đất nước. Không gì có thể diễn tả sự sung sướng, niềm tự hào và cảm động của Nguyễn Văn Thạc khi khoác lên mình một cách trìu mến chiếc áo màu xanh - màu của núi đồi thảo nguyên, của rừng của bể, của ước mơ hy vọng, của tuổi trẻ và của sự sống bất diệt. Trút bỏ màu áo trắng của cánh cò, 28 ngày sau khi nhập ngũ, anh ghi những dòng nhật ký đầu tiên: “Nhiều lúc mình cũng không ngờ nổi rằng mình đã đến đây. Không ngờ rằng trên mũ là một ngôi sao. Trên cổ áo là quân hàm đỏ. Cuộc đời bộ đội đến với mình tự nhiên quá, bình thản quá, và cũng đột ngột quá.”
Sống cuộc đời không chỉ gắn liền với quê hương, đất nước, như hầu hết những nhà thơ Cách mạng, anh cũng có cho mình một người để nhớ thương. Tố Hữu đã từng viết:
“Trái tim anh xẻ làm đôi
Nửa cho đất nước, nửa dành cho em.”
“Em” của Nguyễn Văn Thạc là cô gái Như Anh - người khiến chiến sĩ “nghĩ về Hà Nội là nghĩ về Như Anh, nghĩ đến những ngày bên nhau đi trong hương đêm mùa hè, của đêm mùa thu…” Thế nhưng, họ đã sẵn sàng hy sinh hạnh phúc riêng tư và bản thân mình, để dành cái vị trí ưu tiên trong cuộc sống cho tình yêu Tổ quốc, tình yêu dân tộc và lý tưởng cụ Hồ. Đó là cái vô cùng đáng trân trọng của tầng lớp thế hệ thanh niên trong kháng chiến.
Qua những trang nhật ký đầy cảm xúc, ta học được biết bao các thông điệp sâu sắc và ý nghĩa: “Không nên yếu đuối, không được chùn bước, hãy cố gắng lên, nhất định sẽ vượt qua.”
Cuối cùng, như Nguyễn Văn Thạc đã viết: “Nếu như tôi không trở lại - ai sẽ thay tôi viết tiếp những dòng sau này? Tôi chỉ ao ước rằng, ngày mai những trang giấy còn lại đằng sau sẽ toàn những dòng vui vẻ đông đúc.” Chúng ta - thế hệ đang được sống trong hòa bình và hạnh phúc - có nhiệm vụ ước ao và viết tiếp những dự định, ước mơ đang dang dở của thế hệ cha ông đã ngã xuống cho độc lập tự do của dân tộc, cho chúng ta ngày hôm nay.
Các bạn hãy lên thư viện trường THCS Trưng Vương để đọc các cuốn sách này nhé./